avondklok

zondag 24 januari 2021

De avondklok is afgekondigd. Gisteravond is hij voor het eerst ingegaan. 

Nu gingen wij vrijwel nooit 's avonds weg dus het maakt voor ons niet zoveel uit, maar toch heb ik even een formulier uitgeprint voor het geval het nodig mocht zijn. Bijvoorbeeld een bezoek aan het ziekenhuis of een arts. 

Op onze leeftijd weet je het maar nooit. 

Wat is nu eigenlijk een avondklok. Nou het stamt al uit de middeleeuwen. 

Middeleeuwen

Belfort in Gent van waaruit de avondklok geluid werd

In de middeleeuwen werd de avondklok geluid om aan te geven dat de stadspoorten werden gesloten; tot de morgenklok in de daaropvolgende ochtend mocht niemand er meer in of uit en werd het kwaad buiten de poort gehouden. Het was vaak ook een signaal voor andere beperkingen, waaronder het verplicht dragen van een lantaarn en het doven van haardvuur (frans couvre-feu, letterlijk 'vuur afdekken'; engels curfew) om stadsbranden te voorkomen.^[2] Herbergen en taveernen moesten hun deuren sluiten en prostituees hun werkzaamheden beëindigen.^[3] De rust werd bewaakt door de schutterij die verantwoordelijk was voor de nachtwacht.

De avondklok ging aanvankelijk gelijk op met de zonsondergang, maar later werden vaste tijden geïntroduceerd. Deze tijden verschilden per stad. In Mechelen en Gent moesten kroegen om 22 uur gesloten zijn, in Antwerpen om 22:30 en in Brussel om 23 uur. Overschrijding van de avondklok werd beboet.^[4]

Stadsklokken werden een belangrijk communicatiemiddel. Steden kregen een belfort of klokkentoren waarin een stadsklok werd opgehangen. In tegenstelling tot kerkklokken bleven stadsklokken ongewijd en kregen geen eigen naam. Het kon ook voorkomen dat een stadsbestuur een klok in een kerktoren plaatste of pachtte zoals in de Buurkerk in Utrecht.^[5] Amsterdam had een avondklok ('boevenklok') in de Oude Kerk.^[6]

In de loop der tijd werd de hoofdklok - de banklok - vergezeld van klokken voor specifieke functies, zoals een werkklok, een klok bij brand, kermis, raadsbesluiten en een avondklok. De avondklok werd ook wel wingeroen, achterste clocke, laetste clocke, slaepclocke; boeveclocke, diefclocke, drabbeclocke, donkerclocke, ruymclocke of waeckersclocke genoemd.^[7][8]

In de avond was het donker en stil in de steden. De introductie van straatlantaarns maakte de avonden in steden lichter en levendiger.^[9] De avondklok wordt ook in de 21e eeuw in sommige steden als traditie nog geluid. Culemborg, Putten, Doesburg, Ede, Lochem, Terborg, Lunteren, Zutphen, Aalten, Hummelo, Winterswijk, Huissen, Gendringen, Otterlo en Zelhem kennen nog een avondklok.^[10] Ook de waakklok in Utrecht is, na omzwervingen vanwege de klokkenvordering in de Tweede Wereldoorlog, op 15 juli 2002 weer in ere hersteld en luidt om 21:55.^[11]

Toch leuk om dit te weten. Ook bijzonder om het nu in 2021 weer mee te maken maar wel heel anders. 

Heb nog niet gehoord hoe het de eerste keer is verlopen. Er zijn mensen die pertinent weigeren hier gehoor aan te geven. Ben benieuwd hoe het gaat. 

Vandaag is de verjaardag van mijn moeder. Als ze nog geleefd had dan was ze 94 jaar geworden. 

Vrijdagmiddag zijn we even naar het graf geweest en alles lag er netjes bij. Vandaag steek ik een kaarsje voor haar op en nemen we wat lekkers bij de koffie. 

Ach hier zat ze in haar kamertje tegen het einde van haar leven. 

Over wat lekkers gesproken. 

Ik ga ijzerkoekjes bakken. Stond in een maandblad wat ik las. Heb gisteren het deeg gemaakt en dat moest een dag rusten in de koelkast en straks ga ik ze bakken. 

Ze heten ijzerkoekjes omdat ze op een heet ijzer gebakken moeten worden. 

Ben heel benieuwd. 

De afgelopen week hebben we het druk gehad met allerlei onderzoeken. 

Max moest naar de euroloog maar voor die tijd moest hij een bloedonderzoek laten verrichten en naar de huisarts voor een gesprek over zijn hartritmestoornissen. 

Dat laatste gaat heel goed trouwens dus dat was positief, maar nu willen ze gaan morrelen aan zijn medicijnen en dat is minder mooi daar wordt je alleen maar onzeker van. 

Het onderzoek bij en euroloog was niet zo fijn maar wel gunstig. Niets verontrustends aan de hand maar wel een vergrote prostaat met als gevolg, vaak moeten plassen. Hij heeft een pilletje gekregen en over 14 dagen moet het merkbaar zijn. We wachten af en over 3 maand krijgt hij een videoconsult. 

Kijken hoe alles verlopen is. Er kan een operatie gedaan worden, maar zover heeft hij het nog niet. 

Ach en dan weer die CORONA. 

Onze overbuurman zijn broer is overleden en die werd woensdag begraven. We waren uitgenodigd maar zijn niet geweest. 

Ik zou woensdagmiddag werken is niet doorgegaan. Ik zou vrijdagmiddag naar de kapper is niet gebeurt. Krijg de neiging een paardenstaart te nemen. Maar steeds weer denk ik, ach waar heb ik het over. Er zijn ergere dingen. De familie van de overbuurman heeft met elkaar Jaap naar zijn laatste rustplaats gebracht en dat is goed. 

De komende week staat in het teken van zoveel mogelijk dingen binnen het huis doen. 

Nog werk genoeg dus we hoeven ons niet te vervelen. 

Ik wens jullie een fijne week toe ga zo aan het bakken. 

Groetjes ik sluit af met Die Zauberflöte K. 620  Papageno Papagena